Z dniem 7 listopada weszła w życie obszerna nowelizacja postępowania cywilnego. Z punktu widzenia przedsiębiorców jedną z istotniejszych zmian jest przywrócenie postępowania w sprawach gospodarczych. Zmiana ta ma na celu (przynajmniej w założeniu) usprawnienie postępowania i przyśpieszenie wydania orzeczenia. Należy jednakże pamiętać, że stoją za tym także obostrzenia dowodowe.
Na wstępie należy podkreślić, że sama nazwa „postępowanie w sprawach gospodarczych” może wprowadzać w błąd, bowiem do „spraw gospodarczych” ustawodawca zaliczył nie tylko te sprawy, w których obie strony sporu to przedsiębiorcy. Przepisy o postępowaniu w sprawach gospodarczych mają zastosowanie także w każdym sporze:
- wynikającym z umowy na roboty budowlane (bez względu na to, czy inwestorem jest przedsiębiorca, czy osoba prywatna), czy też
- przeciwko osobom odpowiadającym za dług przedsiębiorcy z mocy prawa lub czynności prawnej (czyli np. przeciwko małżonkowi, który poręczył za dług drugiego małżonka-przedsiębiorcy związany z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą).
W postępowaniu w sprawach gospodarczym w znacznym stopniu została ograniczona możliwość przeprowadzania dowodów z zeznań świadków. Do tej pory, jeśli jakieś (nawet istotne) ustalenia pomiędzy stronami były dokonane jedynie ustnie, strony mogły swobodnie powoływać świadków, którzy mieli wiedzę na temat tych ustaleń, i w konsekwencji mogli potwierdzić przed sądem ich istnienie. Aktualnie możliwość posługiwania się przez strony dowodem z zeznań świadków została ograniczona do przypadków określonych w ustawie. Sąd może dopuścić dowód z zeznań świadków tylko wtedy, gdy po wyczerpaniu innych środków dowodowych (lub ze względu na ich brak) pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Jednakże czynności stron, przede wszystkim oświadczenia woli lub wiedzy, z którymi łączy się nabycie, utrata lub zmiana uprawnienia, mogą zostać wykazane wyłącznie dokumentem w rozumieniu kodeksu cywilnego. Sąd może pozwolić na wykazanie powyższych faktów za pomocą innych dowodów niż dowód z dokumentu jedynie wtedy, gdy strona nie może przedstawić dokumentu z przyczyn od niej niezależnych (np. dokument został zniszczony, uszkodzony lub zabrany przez osobę trzecią).
Co to oznacza w praktyce? Jeżeli przedsiębiorca nie zadba wcześniej o to, aby udokumentować uzgodnienia ze swoim kontrahentem, to w przypadku sporu może mieć trudności z dochodzeniem przed Sądem swoich praw. Aby temu zapobiec, najlepszym rozwiązaniem jest zawieranie umów z kontrahentem w formie pisemnej. Natomiast jeśli chodzi o inne istotne ustalenia, oświadczenia, informacje, co najmniej potwierdzanie ich zawsze w formie pisemnej bądź innej formie dokumentowej (np. e-mail, sms).
Nowelizacja przepisów procedury cywilnej i tak duże ich sformalizowanie, powoduje, że przedsiębiorcy dla zabezpieczenia swoich interesów powinni (wręcz są zmuszeni) w większym zakresie korzystać z usług profesjonalnych kancelarii prawnych. Co więcej, pomoc prawnika powinna nastąpić jeszcze przed wdaniem się w spór sądowy, gdyż później ma się już mniejsze pole manewru. Rozwiązaniem dla przedsiębiorców jest skorzystanie z tzw. stałej obsługi prawnej, czyli stałej abonamentowej umowy z prawnikiem (radcą prawnym lub adwokatem), który „zawczasu” zadba o interesy przedsiębiorcy (przygotuje umowę, inne pisma między kontrahentami, zadba o dowody na wypadek przyszłego procesu sądowego). Na pewno korzystanie ze stałej obsługi prawnej będzie mniej kosztowne niż narażenie się na przegranie sprawy za kilka, kilkanaście lub kilkadziesiąt tysięcy złotych. Jeżeli chcielibyście się Państwo dowiedzieć jak wyglądają zasady prowadzenia stałej obsługi prawnej przez Kancelarię Radcy Prawnego Mateusz Kończal to jesteśmy do Państwa dyspozycji pod mailem: biuro@konczal-kancelaria.pl lub pod numerem telefonu: 665 422 303.
